فرهنگستان علوم اسلامی - راستان نیوز 
×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

true
true

ویژه های خبری

true
    امروز  جمعه - 10 فروردین - 1403  
true
false

 

فرهنگستان علوم اسلامی  ،  موسسه‌ ای علمی ،  پژوهشی و مذهبی می باشد که  توسط « سید منیرالدین حسینی الهاشمی » در شهر قم تأسیس شده است و هم اکنون « سید محمد مهدی میرباقری » مسئولیت این فرهنگستان را عهده ‌دار است .  حوزه فعالیت این مؤسسه نظریه ‌پردازی در تولید علوم دینی ، بررسی نمودن  جامعه و تمدن اسلامی و یافتن راهکارهای مؤثر می باشد . در کل می توان عنوان نمود مأموریت اصلی و محوری دفتر فرهنگستان علوم اسلامی بدین شرح است : پیگیری نمودن میزان تحقق انقلاب فرهنگی از طریق تلاش در جهت ارتقاء دستگاه محاسبه‌ علمی ، کارشناسی و اجرائی در جامعه‌ اسلامی ،  به منظور افزايش سطح حجيت مفاهيم و تصميم ‌سازی ها و تصميم ‌گيری های نظام اسلامی .

چند فراز از دیدگاه های بنیانگذار و نظریه‌ پرداز فقید فرهنگستان علوم اسلامی قم  ، به عنوان ضرورت اصلی و مأموریت محوری فعالیت‌های موسسه  تعریف شده است : « آن شش ماهی ـ پس از تصویب قانون اساسی و پیش از اعلام انقلاب فرهنگی ـ که شدیداً در رابطه با اصل موضوع ـ ضرورت ابزارهای تئوریک برای پیاده کردن اسلام در جامعه ـ فکر می‌ کردیم ،  به اینجا رسیدیم که اصلاً تعریف علم نسبت به تعریف سابق آن تغییر کرده است ؛ یعنی علم دارای مبنا ،  منتجه ،  نظام و سیستم است و ـ تحقیق علمی ـ به صورت فردی انجام نمی گیرد .  آن موقع خیلی وحشت زده شده بودیم ؛ زیرا به هیچ احدی نمی شد این حرف را بزنیم تا اینکه امام بحث انقلاب فرهنگی را در اردیبهشت ماه مطرح کردند  … ؛ ولی متأسفانه نهادها و شخصیت های مسئول در آن زمان ـ پس از اعلام انقلاب فرهنگی و تأکید حضرت امام (ره) بر اخذ علوم انسانی دانشگاه‌ها از حوزه علمیه ـ به ضرورت معادله‌ تجربی جدید درباره علوم انسانی واقف نبودند و به ترمیم ،  از نوع پیرایش و زدودن شاخ و برگ زاید می ‌اندیشیدند و هرجا را که مخالف با اسلام بود ،  می ‌زدودند ؛ یعنی به عدم مخالفت قطعیه ( مخالفت صریح ) باور داشتند ،  نه لزوم احراز موافقت قطعیه ( تولید علم ازمبانی تا روش ها و روبناها براساس منطق و اندیشه اسلامی )  . من مانع تحقق عینی و عملی اسلام که آرزوی دینداران و رهبران انقلاب بوده است را ذهنی می‌دانم .  نه مانع آن را آمریکا می‌دانم ،  نه مانع آن را روس می‌دانم و نه روزنامه نگاران چپ و راست و لیبرال و خارجی زده و  …  مانعش این است که دوست ،  نسخه « اداره جامعه » ‌را نداده است .  خدا نکند ارتکازات ما به این دلیل در نزد ما شیرین باشد که با کار نکردن سازگار است یا برای اینکه تکلیف بر ما سنگینی نکند ! به نفس خویش مظنون باشید » .

« نباید مفهوم تحول گرایی به گونه‌ ای در نظر ما جلوه کند که خیال کنیم وحی و دین از محصولات بشری است ! این می ‌تواند یکی از لغزش های آشکار بشر و به معنای حاکمیت دادن جامعه شناسی غربی بر دین باشد ؛ همچنان که ضد این تفکر ـ تحول گرایی ـ نیز تحجر نام دارد که آن هم در مورد فهم از دین مردود است » .

« تا زمانی که ” انقلاب فرهنگی ”  در جمیع شئون محقق نشود ،  نمی ‌توان از پذیرش پیام ” انقلاب سیاسی ” خود در سطح جهان ،  توسط مردم کشورهای دیگر مطمئن بود ؛ چون ادعای انقلاب ما همواره ارائه تمدنی نوین که شالوده ‌های آن رنگ دیانت دارد بوده و هست و اگر قرار باشد همواره از ابزار فرهنگی خصم ،  به صورت مطلق یا مشروط بهره جوییم آیا اولاً می‌ توان چنین تمدنی را بنا نهاد و ثانیاً بر فرض بنا گذاری ،  آیا می‌ توان ادعا کرد که چنین تمدنی از آنِ ماست ؟ درحالی که ” روش ” و ” معادله ” دیگران را به عاریت گرفته‌ایم !  »

روند تأسيس و فعاليت‌های فرهنگستان علوم اسلامی :

در اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۹ ، با اعلام انقلاب فرهنگی و تعطیل شدن دانشگاه ها ، تکاپویی شدید در فضای حوزه‌های علمیه و اساتید و دانشجویان انقلابی دانشگاه ها آغاز شد و دیدگاه‌ های گوناگونی در زمینه نحوه پیگیری این مسئله مطرح گردید .  این موضوع توانست مبدأ شکل ‌گیری جریان‌ های فکری فرهنگی مختلف و نیز تأسیس شدن نهادهایی نظیر ستاد انقلاب فرهنگی ، شورای عالی انقلاب فرهنگی   و مراکزی آموزشی و پژوهشی مثل دانشگاه امام صادق (ع) ،  دفتر همکاری حوزه و دانشگاه و … شود .

در آن زمان اهداف پایه گذاری این موسسه چنین اعلام  شد: « منظور از تشکیل این دفتر ،  انجام فعالیت های فرهنگی اعم از تحقیقاتی ،  آموزشی و ارشادی جهت تبیین ” کیفیت اداره اسلامی امور وشیوه جریان یافتن آن ” می ‌باشد » .

خلاصه فعاليت‌ های فرهنگستان علوم اسلامی از ابتدای تأسيس تاکنون :

۱-  تبيين ابعاد مسئله انقلاب فرهنگی و نيازهای بنيادين آن ( ۱۳۵۹ ـ ۱۳۶۲ ) ؛

۲-  پايه ‌گذاری نمودن فلسفه اسلامي به عنوان بنيان توليد روش‌های توليد علم و اطلاعات اسلامی ( ۱۳۶۲ ـ ۱۳۷۰ ) ؛

۳-  دست یافتن به زيرساخت های مفهومی در جهت توليد روش‌های سه ‌گانه : تکامل تفقه ،  توليد علوم دانشگاهی ( معادلات کاربردی ) ،  طراحی مدل‌ها و الگوهای پيشرفت و برنامه‌ ريزی اجتماعی (سياسی ،  فرهنگی ،  اقتصادی) .  (۱۳۷۰ ـ ۱۳۷۹ ) ؛

۴ – تثبيت و توسعه گفتمان توليد علم دينی و تمدن ‌سازی اسلامی ( اواخر دهه ۷۰ تا اواخر دهه  ۸۰)

۵ – تأمين نمودن زيرساخت‌ های انسانی و تدوينی در طرح تخصصی و تطبيقی مباحث ( اواخر دهة ۸۰ تاکنون ) .

 

رسالت علمی فرهنگستان علوم اسلامی :

رسالت و مأموريت پژوهشی فرهنگستان و ساختار فعاليت‌های پژوهشی آن را باتوجه به آسيب ‌شناسي‌ هاي فرهنگستان علوم اسلامی و ديدگاهی که در زمينه طبقه ‌بندی علوم بدان معتقد است را می توان در قالب دو نمودار ذيل نشان داد :

  • اصلی ترين رسالت علمی فرهنگستان ، پژوهش و تحقیق در مبانی فلسفي ،  مفاهيم منطقی و شاخصه ‌های موضوعی در جهت تحقق سه هدف ذيل می باشد :

کاربردی کردن  علوم حوزوی   ،  اسلامی کردن علوم دانشگاهی ،  مديريت اسلامی تحولات اجتماعی در مسير پيشرفت و تمدن سازی اسلامی .

true
برچسب ها :

این مطلب بدون برچسب می باشد.

true
true
true

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

- کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
- آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد


true